Długie zimowe wieczory i krótkie szare dnie, niska temperatura, mroźny wiatr i suche powietrze mogą negatywnie wpływać zarówno na samopoczucie, jak i nasz wygląd. Spada odporność, łatwiej o infekcję, a skóra staje się szorstka, mało elastyczna i ulega podrażnieniom. Na wszystkie te problemy jest dobry sposób – sauna. Hartuje ciało, przygotowuje do walki z infekcjami, oczyszcza organizm, poprawia nastrój i dodaje urody.
Sauna to fiński wynalazek, który rozpowszechnił się na całym świecie. Obecnie kąpiele saunowe stały się popularne także w Polsce, zarówno w aspekcie zdrowotno-higienicznym, jak i towarzyskim. Miejscami, w których można skorzystać z sauny są najczęściej ośrodki sportowe, siłownie, kluby fitness, a także ośrodki spa i wellness. Coraz częściej można ją spotkać w prywatnych domach.
Finowie twierdzą, że sauna oczyszcza umysł i ciało z wszystkiego co szkodliwe. Twierdzenie to zyskało naukowe potwierdzenie i powszechnie wiadomo, że sauna ma bardzo pozytywny wpływ na nasze zdrowie i urodę, a także przeciwdziała starzeniu się organizmu. Pozytywny wpływ tradycyjnej sauny wynika z połączenia procesu przegrzewania ciała, poprzez oddziaływanie suchego i gorącego powietrza z okresową dużą wilgotnością, oraz procesu jego ochładzania. W tym też tkwi tajemnica niezwykłych jej efektów i bardzo dobrego wpływu na cały organizm.
Seans w saunie to naprzemienne nagrzewanie i ochładzanie organizmu. W zabiegu tym można wyróżnić zatem dwie fazy, każda trwa od 5 do 12 minut, stąd łączny czas kąpieli wynosi średnio od 10 do 25 minut:
Faza nagrzewania – po wejściu do sauny osoba biorąca kąpiel układa się na ławie w pozycji leżącej lub siedzącej, najlepiej w siadzie skulnym. W czasie zabiegu można przemieszczać się na wyższe ławy, zwiększając oddziaływanie ciepła na organizm. Na ławie należy przebywać nago i bez biżuterii, na bawełnianym suchym ręczniku. Lepszy efekt cieplny można uzyskać zwiększając wilgotność powietrza poprzez polewanie wodą w ilości około 0,25 do 0,75 litra rozgrzanym kamieni, tworzy się wtedy „ognisko sauny”. Może być ono wykonywane już w czasie pierwszego wejścia lub w kolejnych. W saunie powinny przebywać co najmniej dwie osoby.
Jest również w zwyczaju, że w saunie nie prowadzi się rozmów, nie spożywa alkoholu. W celu rozszerzenia naczyń krwionośnych i poprawy trofiki tkanek można zastosować masaż ręczny ciała, ewentualnie delikatne chłostanie ciała gałązkami wierzby lub brzozy.
Faza ochładzania – w optymalnych warunkach – często w Finlandii i Szwecji – chłodzenie odbywa się na świeżym powietrzu. Zimą, żeby schłodzić ciało, wystarczy poprzebywać chwilę na zewnątrz, nacierać się śniegiem, latem potrzebna jest dodatkowo beczka z zimną wodą. Jeśli pomieszczenie sauny zintegrowane jest z pływalnią, wtedy do chłodzenia ciała można wykorzystać basen, ale tylko pod tym warunkiem, że temperatura znajdującej się w nim wody nie przekracza 18°C. W małej, familijnej saunie powinno jednak znaleźć się koniecznie pomieszczenie zaopatrzone w prysznic z ciepłą i zimną wodą oraz brodziki do moczenia stóp – przemiennie w ciepłej i zimnej wodzie. Ochładzanie organizmu nie może być gwałtowne, gdyż może to doprowadzić do podwyższenia ciśnienia krwi.
Warunkiem prawidłowego przeprowadzenia kąpieli saunowej jest zarówno dobre przegrzanie, jak i należyte ochłodzenie! Po zabiegu sauny powinno się poddać letniej lub chłodnej kąpieli ewentualnie prysznicowi, a następnie 30-minutowemu wypoczynkowi, w czasie którego wskazane jest wypicie umiarkowanej ilości wody mineralnej lub soku pomidorowego. W czasie jednego seansu sauny stosuje się zwykle dwa lub trzy kolejne wejścia do gorącej komory. Zalecany jest jeden zabieg w tygodniu, w uzasadnionych przypadkach 2 lub 3 razy w tygodniu.
